Chè Mè Đen
GVGC Cẩm Tuyết hướng dẫn
GVGC Cẩm Tuyết hướng dẫn
Chè mè đen luôn có thêm vị gừng và được ăn nóng... có lẽ vì vậy mà món chè này chỉ thích hợp vào tiết trời mưa lạnh buổi tối. Không gian, thời gian thích hợp cũng làm cho món ăn ngon hơn.
Xí Mà (phủ) vừa ngọt vừa thơm
Mời anh một chén quên cơm nhà mình !
Trời mưa rau đắng hữu tình
Rau câu trời nắng cho mình nhớ nhau !
1. Chọn mè:
Phải là mè còn mới. Không dùng mè cũ đã để lâu, có thể bị mục, mốc, khô dầu. Mè mới luôn nặng hơn mè cũ, cùng một trọng lượng, mè mới sẽ thấy ít số lượng hơn hơn mè cũ. Mè phải có sắc đen bóng, đầy đặn, vị thơm nhẹ, không lẫn tạp chất như bông cỏ, cát sạn. Khi thả vào nước mè phải chìm chứ không nổi. Nếu thấy mè nổi lên mặt nước nhiều là mè vỏ, đã bị khô gần hết dầu.
2. Dụng cụ xay mè:
Bếp VN hay dùng loại cối xay bằng đá để xay khô mè đã vo đải sạch và phơi khô lại. Để làm trong gia đình, chỉ cần sử dụng một cái cối xay tiêu hay xay cà phê lọai nhỏ đủ xay vài trăm gram mè mỗi lần. Máy vận hành bằng tay hay bằng máy, dĩ nhiên đó phải là một cái máy mới, chưa qua sử dụng xay tiêu hay cà phê và bạn sẽ chỉ sử dụng để xay mè. Dùng chày cối để giã thì bột mè không mịn đều, tốn công.
3. Chè mè đen:
Phân lượng cho độ sánh chè vừa phải vì còn tùy thuộc vào chất lượng mè đang có.
- 200gr mè đen thả trong thau nước, vớt bỏ hột hay tạp chất nổi lên mặt nước, vo sạch mè, trải ra trên một mặt phẳng có thể thoát nước như rá, rổ lổ nhỏ, phơi khô ráo hoàn toàn. Xay mè thành bột mịn, sau khi xay nên rây bột mè qua một rây kim loại lổ nhỏ để lược bỏ tạp chất. Việc vo và phơi mè nên làm trước vài ngày, trữ sẵn.
- 300gr dừa nạo. Cho vào chừng một chén nước ấm vắt lấy nước cốt, hoà tan với 1 muỗng súp bột năng hoặc bột bắp, để riêng. Cho thêm nước ấm vắt lấy khoảng 1, 5 lít nước dảo.
- 70gr đường phèn tán nhỏ hoặc 300gr đường cát trắng mịn. Một bó lá dứa chừng 5 lá nếu thích.
- Bắc nước dừa dảo với bột mè xay lên bếp + lá dứa lên bếp, khi thấy nước bắt đầu dậy hơi, chớm sôi dùng đũa dài khuấy đều tay, liên tục kẻo bột mè đóng cục, sít nồi, nhỏ lửa, để sôi nhẹ khoảng 7 - 10 phút, ngửi thấy dậy mùi thơm lá dứa, vớt bỏ lá dứa. Cho đường vào và vẫn khuấy đều tay cho tan đường. Khi bột mè chín hoàn toàn nếm thử không còn thấy lợn cợn bột và nước chè sánh lại, chỉ cần cho thêm ít nước cốt dừa có bột vào từ từ, vừa châm vừa khuấy đều cho chè chỉ hơi sệt thêm chút nữa là được.
* Không để nước dừa dảo sôi rồi mới cho bột mè vào. Chè mè đen nấu nhanh nhưng không bao giờ để sôi sùng sục mà chỉ để sôi váng hơi. Đừng nấu số lượng nhiều cùng một lúc. Vì phải nấu lâu sẽ bị dậy mùi dầu dừa.
* Lá dứa chỉ dùng để tạo mùi thơm, nhất khi thấy mè không còn thơm, tức là mè cũ, dùng hay không tùy ý. Nếu có mè mới, có mùi thơm... thì có thể không dùng lá dứa.
* Chè loãng hay đặc mè là tùy lượng nước dảo dừa sử dụng ít nhiều với một lượng mè nhất định. Nếu dùng nước bột năng thì chè có sắc trong. Chè nấu xong phải có sắc đen bóng mới là mè ngon,nếu chè lợn cợn trắng là do bị mè vỏ quá nhiều hoặc dùng lượng nước dừa dảo nhiều hơn mè quá nhiều.
* Lượng đường sử dụng cho vị chè ngọt rất nhẹ, tùy thích gia giảm. Nếu muốn vị chè ngọt tự nhiên, ít béo thì dùng nước dừa tươi ngọt để nấu hoặc dùng nước lạnh để nấu với đường phèn.
* Chè mè đen thường ăn nóng với vài phụ gia sau (tùy chọn - nếu không dùng lá dứa): Gừng non gọt vỏ cắt sợi thật nhỏ, vỏ quýt khô ngâm nước nóng cho mềm, cắt sợi, cho nước lẫn sợi vỏ quýt vào chè; phần vỏ xanh có tinh dầu trái cam sành tươi dùng dao mỏng hớt từng miếng nhỏ cỡ vảy móng tay, mỗi chén chè nóng chỉ cho vào 1 -2 hai miếng.
Mè đen có công dụng nhuận trường, bổ huyết, ích gan, thận, nói chung là nội tạng, có lợi cho não tủy và làm mạnh cơ bắp, gân cốt. Phụ nữ có thai ở tháng thứ năm nên dùng chè mè đen rất tốt cho sự tăng trưởng não bộ của thai nhi.
********************************************